Tahıl Ürünlerinde Nem Ölçümünün Önemi

          Tahıl ve tahıl ürünlerinin toplum beslenmesinde ve ülkemiz ekonomisinde yeri çok önemli ve büyüktür. Ülkemizin dâhil olduğu iklim kuşağında tahıl ürünlerinin yetiştirilmesi konusunda uygun olması, bizleri dünyanın önde gelen ve önemli bir tahıl üreticisi konumuna oturtmaktadır.

Tahıl ürünleri toplumsal olarak tüketilen diğer gıdalar (et, meyve ve sebzeler) ile karşılaştırıldığında depolanması çok daha kolay olan ürünlerdir. Tahıl ürünlerin bu özelliği bünyelerinde bulunan düşük nem oranından (%10-14) kaynaklanmaktadır.

Tahıl ürünleri, uygun sıcaklık ve nem koşullarında çok uzun süreler kemirgen ve haşerelerden arındırılmış, bakterilerden (mikroorganizma) uzak bir şekilde ilk hasat edildikleri besin değerlerini büyük ölçüde koruyarak depolanabilirler.

Tahılların depolanmasının ana amacı, her bir tanenin tüm besin maddelerini ve işleme değerini ilk hasat edildiği taze halindeki durumuyla mümkün olduğu kadar uzun süre korumaktır. Tahılların bu amaca uygun bir biçimde muhafaza edilmeleri de ancak tahılların hasat sonrası fizyolojilerinin, mikroorganizma etkinliklerinin ve bunlar üzerinde çevre ve depolama koşullarının etkilerinin bilinmesiyle başarılabilir. Doğru depolama sistemleri ile saklanmamış ürünler besin değeri kaybı ile birlikte ülkeler için büyük maddi kayıplar (harcanan süre, iş gücü, üretim maliyeti vb.) anlamına gelmektedir. 

Tahıllarda Nem Ölçümü:

Tahılların depolama koşulları üzerine etkili olan etkenlerin başında ortamın nemi ve sıcaklığı gelir. Havada bulunan su buharı miktarına nem denir. Nem, depolamada en önemli etkendir. Eğer sadece depolama yapılacak ortamın ve depolanan tahılın nemi kontrol altında tutulabilirse, diğer şartlar uygun olmasa bile tahıllar birkaç yıl bozulmadan depolanabilirler. Çünkü nem, tanenin canlılığının devamını ve tahıl kitlesinin (yığınının) depolanma kalitesini etkileyen en önemli etkendir.

Tahıl ürünlerinin nem değeri depolama aşamasına gelmeden önce hasat zamanı da oldukça önemlidir. Bu nedenle ürünlerin hasat edilmeden öncede hasat yapılacak alandan alınacak numune ürünlerle, ürünlerin içerisinde bulunan nem miktarı ölçülür ve istenilen nem oranına sahip olmaları durumunda hasat edilerek depolamaya götürülür.

Hasat öncesi nem ölçümü için elde taşınabilen portatif veya masa tipi nem ölçüm cihazları bulunmaktadır. Bu cihazlar ölçüm yapılacak tarlada anında veya işletmeye alınmadan önce ölçüm yapılmasını ve sonuç alınmasını sağlamaktadırlar.